Zona là bệnh gì? Bệnh zona thần kinh có lây không?

Zona thần kinh là bệnh lý khá phổ biến ở Việt Nam. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng nếu không được điều trị đúng cách có thể để lại nhiều biến chứng. Vậy Zona là bệnh gì? Bệnh zona thần kinh có lây không? Hãy tham khảo bài viết dưới đây của weharmon.com để được giải đáp thắc mắc trên nhé!

• Bệnh zona hay còn có tên gọi dân gian là bệnh giời leo. Căn bệnh này là kết quả của sự tái hoạt động của virus herpes zoster (virus varicella-zoster hoặc VZV). Đây cũng là loại virus gây bệnh thủy đậu. Con người bị nhiễm virus này khi còn trẻ, sau khi hồi phục, virus vẫn không bị tiêu diệt, chúng tồn tại ở dạng không hoạt động trong tế bào thần kinh và hạch. Sau một thời gian dài, khi gặp điều kiện thuận lợi: hệ miễn dịch bị suy giảm, chấn động về tinh thần hoặc thể chất yếu, virus sẽ tái hoạt động thành bệnh giời leo.
• Virus nhân lên và lây lan dọc theo dây thần kinh rồi bùng phát ở vùng da tương ứng với vùng thần kinh đó, gây phát ban đỏ, phồng rộp và đau đớn. Quá trình của bệnh kéo dài khoảng 2 đến 3 tuần. Ở những người bị nhiễm VZV, bệnh có thể tái phát sau đó.

Sau khi nhiễm virus herpes zoster, bệnh nhân sốt cao 38-39 độ C, đau nhức toàn thân, nhức đầu, mệt mỏi, nước tiểu vàng:

• Da bệnh nhân đỏ, đau không chịu được, lâu dần hình thành các mụn nước nhỏ trong. các đám, tập trung thành từng đám và phân bố dọc theo các dây thần kinh ngoại biên.
• Ban đầu mụn nước cứng, lỏng, sau chuyển màu đục và có mủ, vài ngày sau các mụn nước này vỡ ra, đóng vảy, bong tróc dần để lại nhiều nốt trắng như hắc lào trên da.
• Bệnh nhân cảm thấy ngứa, rát, đau âm ỉ, đau như kim châm và co giật ở vùng da bị nhiễm trùng. Bệnh nhân phàn nàn về thính lực trong tai và tai bị ảnh hưởng. Trong tai có tiếng vo ve, như tiếng ve kêu, tiếng dế kêu
• Ngoài các triệu chứng trên, người bệnh còn bị đau đầu, chóng mặt, bứt rứt, tâm lý bất ổn, sợ ánh sáng, sợ sệt và các triệu chứng khác.

• Người mắc bệnh zona không thể truyền bệnh trực tiếp cho người khác. Khi tiếp xúc trực tiếp với các nốt phồng rộp ở người bị bệnh zona, người tiếp xúc có khả năng bị nhiễm virus thủy đậu-zoster (nguyên nhân gây bệnh). Nếu bạn có vi rút và chưa bị thủy đậu trước đó hoặc chưa được tiêm phòng bệnh thủy đậu, bạn có nguy cơ phát triển bệnh thủy đậu. Sau khi bệnh thủy đậu lành, bạn có thể bị bệnh zona.
• Bệnh zona là bệnh truyền nhiễm, dễ lây lan trong gia đình, vùng miền vào mùa hè, mùa mưa, thời tiết thay đổi do tiếp xúc hoặc sống chung với người bệnh. Bệnh có thể tự khỏi trong vòng 2 đến 3 tuần và dễ lây lan từ người này sang người khác.
• Người đã tiêm vắc xin phòng bệnh zona, thủy đậu vẫn có thể mắc bệnh khi hệ miễn dịch của họ không ổn định do tiếp xúc chung với người bị zona như dùng chung khăn tắm, khăn tắm với người bệnh. Khi các mụn nước do giời leo khô lại và đóng vảy thì bệnh không còn khả năng lây nhiễm nữa. Ngoài ra, bệnh zona có thể lây truyền từ người bệnh sang trẻ em hoặc người lớn chưa bị bệnh thủy đậu trước đó đã từng mắc bệnh thủy đậu mà không bị lây bệnh zona từ người khác.

• Khám lâm sàng thấy có hạch nhỏ ở trước hoặc sau tai. Da ống thính giác ngoài dày và đỏ, có nhiều mụn nước ở các giai đoạn khác nhau, một số bị vỡ ra, một số có sẹo, một số chứa chất lỏng màu vàng.
• Nếu người bệnh chà xát nhiều vào vùng này, các mụn nước sẽ bị nhiễm trùng, gây nhiễm trùng kép, gây viêm lan tỏa ống thính giác ngoài, viêm sụn vành tai…
• Màng nhĩ sưng đỏ, đo thính lực đồ kém tiếp nhận.
• Xét nghiệm máu không có nhiều giá trị, chỉ thấy bạch cầu giảm nhẹ. Các xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang đối với vi rút cũng mang tính hướng dẫn. Chẩn đoán chủ yếu dựa vào diễn biến của bệnh và triệu chứng lâm sàng là đau và nổi mụn nước ở một bên của vùng dây thần kinh.

• Khi bệnh nhân bị nhiễm vi rút herpes zoster thường được kê đơn thuốc kháng virus (acyclovir) hoặc zovirax, liều lượng thay đổi theo độ tuổi.
• Nếu là tái nhiễm vi khuẩn thì phải dùng kháng sinh, kháng sinh chống bội nhiễm, chống viêm, chống phù nề… Nếu liệt mặt kèm theo thì dùng thuốc chuyên khoa và vitamin B1, B6, cao. liều B12 được sử dụng bằng đường uống hoặc tiêm.
• Đối với bệnh zona, những trường hợp cơn đau dữ dội, kéo dài và dẫn đến mất ngủ thì cần sử dụng các loại thuốc an thần, giảm đau mạnh. Các loại thuốc này phải có chỉ định của bác sĩ và người bệnh không được tự ý mua về sử dụng.
• Thuốc tăng cường miễn dịch cũng được sử dụng kết hợp với điều trị tại chỗ: bôi thuốc mỡ kháng viêm, kháng vi-rút, chẳng hạn như thuốc mỡ zovirax, lên vị trí mụn nước có thể giảm đau do mụn nước, chống viêm, liền sẹo và chống nhiễm trùng.

Khi bị zona, để tránh tình trạng bệnh lây lan rộng và lây cho người khác, người bệnh cần chú ý:

• Không được gãi, chà xát, không để xà phòng, nước bẩn tiếp xúc với vùng da bị bệnh. Điều này sẽ khiến các mụn nước bị vỡ ra và có nguy cơ nhiễm trùng rất cao.
• Giữ vệ sinh vùng da bị zona, rửa vết thương bằng nước muối loãng để sát trùng hoặc dùng chất vệ sinh chuyên dụng do bác sĩ chỉ định.
• Rửa tay đúng cách và thường xuyên, đặc biệt là trước và sau khi chăm sóc vùng da bị tổn thương, mặc quần áo thoải mái và không dính sát vào vùng da bị tổn thương.
• Không bao giờ tiếp xúc với phụ nữ có thai, trẻ em, trẻ sinh non hoặc nhẹ cân, người suy giảm miễn dịch, người chưa từng mắc bệnh thủy đậu, bệnh nhân chưa từng mắc bệnh thủy đậu, bệnh nhân đã hoặc chưa tiêm phòng thủy đậu cho đến khi khỏi bệnh.
• Chỉ sử dụng thuốc khi có sự đồng ý của bác sĩ, không được tự ý sử dụng.

Zona tuy không phải là bệnh nguy hiểm nhưng những biến chứng của nó mang lại cho người bệnh rất nhiều phiền toái, đặc biệt là gây ra bệnh zona hoặc viêm loét giác mạc, dẫn đến mù lòa. Nếu mắc bệnh giời leo, bạn cũng đừng quá lo lắng, hãy quyết tâm và kiên trì điều trị để có thể khỏi bệnh càng sớm càng tốt. Cách tốt nhất để phòng ngừa là tiêm vắc xin thủy đậu để con bạn không mắc bệnh và có thể tránh mắc bệnh herpes zoster sau này.

Với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ trên đây hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu được zona là bệnh gì? Dấu hiệu và cách phòng ngừa bệnh zona thần kinh.